By cleaning up the waste water around the world, it is of great importance for mankind to not only live well on the earth, but also to fight against climate change, especially to reduce the emission of carbon dioxide and greenhouse gases. In this text, 3 types of toxic gas emissions are formulated together as "greenhouse gases". 3 main compounds are released from water treatment: methane gas (CH4), nitrogen oxide (N2O) and carbon dioxide (CO2). CO2 is mostly produced by energy consumption.
The world treats only 20% of its wastewater. In other words, the water used by 6 billion people is thrown away untreated. Thus, untreated wastewater produces approximately three times more greenhouse gases in the environment than wastewater treated by conventional wastewater treatment plants (WTPs).
6.2 of the United Nations "Sustainable Development Goals" is working to increase the current rate of treating only 20% of the total waste water to 60% by 2030. This will greatly improve public health. In addition, greenhouse gas emissions from direct disposal of untreated sewage into the environment are more harmful than greenhouse gas emissions from energy consumption for the construction and operation of new sanitary facilities.
According to the International Water Association, a third of greenhouse gas emissions could be reduced if the entire world could completely clean and dispose of waste water. But the remaining one-third can be eliminated using digitization and variable speed drive (VSD).

"Decarbonization" of treatment facilities:


Located in Aarhus, Denmark's second largest city, and managed by "Aarhus Vand", the "Marselisborg" wastewater treatment plant is one of the most energy-efficient wastewater treatment plants in the world. It is a conventional sludge treatment plant that treats wastewater from 200,000 users.
The facility does not receive any carbonized fats and oils or any foreign sludge from the outside. It also doesn't use wind or solar energy, doesn't burn soot, and doesn't run heat pumps. The facility treats wastewater similar to domestic wastewater entering through the wastewater pipeline. However, it can produce twice the amount of energy needed to treat wastewater at very low levels (BOD5 = 2.4/TN= 6.0/TP = 0.2). They achieved this amazing result by using digitization and a Danfoss variable speed drive.
The International Water Association's 2018 Status Report states that implementing Sustainable Development Goal 6.2 would save around 650 TWh of energy if either traditional control of treatment plants or an Aarhus/Danfoss-style strategy is used. This is equivalent to the annual energy production of all coal-fired power plants in Europe.
Making a sanitation facility climate-friendly is a separate issue from making it an energy producer. Because nitrogen oxide (N2O) and methane gas (CH4) are released from treatment plants. These gases are 30-300 times more harmful to global warming than carbon dioxide. With the exception of greenhouse gas emissions and sludge processing operations, the Marselisborg Wastewater Treatment Plant has been proven to be climate-neutral. From this, it can be seen that there is an opportunity to decarbonize the wastewater treatment sector.


The Marselisborg treatment plant is equipped with energy-efficient devices, including the latest direct production controls with more online sensors than are used in production, and Danfoss frequency converters.
The main principles are:
1. Energy saving,
2. Increase energy production
According to the experience of the above-mentioned and other facilities in Denmark, energy savings of 70% have been achieved in recent years due to improvements in production control/electrification.

Advantages of the latest variable speed drive with limit calculation in electrification:


A Danfoss variable speed drive designed specifically for water is a great support for digitization. Integrating variable speed drive limit calculation technology provides equipment such as pumps with two-dimensional envelope-based instructions for vibration and load determination. Also, the variable speed drive controls engine revs and prevents clutch jams with an automatic reverse function.
In addition to the mission of not harming human health, future wastewater treatment facilities will be designed to reduce CO2 or greenhouse gas emissions by connecting to the energy grid.
To achieve this goal, it is important to digitize production and use variable speed drives.


Дэлхий дахинаа хаягдал усыг цэвэрлэснээр хүн төрөлхтөн эх дэлхийдээ сайхан амьдраад зогсохгүй уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэхэд, тэр тусмаа нүүрсхүчлийн хий болон хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулахад асар их ач холбогдолтой. Энэхүү бичвэрт хорт хийн ялгарлын 3 төрлийг хамтад нь “хүлэмжийн хий” хэмээн томьёолов. Ус цэвэршүүлэх үйл ажиллагаанаас метан хий (CH4), азотын исэл (N2O) нүүрсхүчлийн хий (CO2) гэсэн 3 үндсэн нэгдэл ялгардаг. CO2 нь ихэнхдээ эрчим хүчний зарцуулалтаас үүдэн бий болдог.

Дэлхий нийт хаягдал усныхаа ердөө 20-хон хувийг нь цэвэрлэж хаядаг. Өөрөөр хэлбэл, 6 тэрбум хүний ашигласан усыг цэвэрлэлгүй хаядаг ажээ. Ийнхүү цэвэрлээгүй хаягдал ус нь уламжлалт бохир ус цэвэрлэх байгууламжийн (ЦБ) цэвэрлэсэн бохир уснаас ойролцоогоор 3 дахин их хүлэмжийн хийг хүрээлэн буй орчинд үүсгэдэг.

Хүн төрөлхтөн нийт хаягдал усныхаа дөнгөж 20%-ийг цэвэрлэж буй өнөөгийн хувь хэмжээг 2030 он гэхэд 60%-д хүргэх зорилтыг НҮБ-ын “Тогтвортой хөгжлийн зорилт”-ын 6.2-т тавин ажиллаж байна. Ингэснээр нийгмийн эрүүл мэндэд ихээхэн ахиц гарна. Түүнчлэн, цэвэрлээгүй бохир усыг байгаль орчинд шууд хаяснаас ялгарах хүлэмжийн хийн ялгарал нь ариун цэврийн байгууламжийг шинээр барьж, ашиглахад зарцуулагдах эрчим хүчний хэрэглээнээс ялгарах хүлэмжийн хийнээс илүү хор хөнөөлтэй билээ.

Олон улсын усны ассоциацын үзэж буйгаар дэлхий даяар хаягдал усаа бүрэн цэвэрлэж хаяж чадвал хүлэмжийн хийн ялгарлын гуравны нэгийг бууруулж болох аж. Харин үлдсэн гуравны нэгийг нь цахимжуулалт, хурдны хувьсах хөтлөг(VSD) ашиглан арилгах боломжтой гэнэ.

Цэвэрлэх байгууламжуудыг “нүүрсгүйжүүлэх” нь:

Дани Улсын хоёр дахь том хот болох Аархусд байрлах, “Аархус Ванд” байгууллагын удирддаг “Марселисборг” хаягдал ус цэвэрлэх байгууламж нь дэлхийн хамгийн зохистой эрчим хүч зарцуулалт бүхий хаягдал ус цэвэрлэх байгууламжуудын нэг билээ. Энэ нь 200,000 хэрэглэгчийн хаягдал усыг цэвэрлэдэг, уламжлалт горимтой, лаг цэвэрлэх байгууламж юм.

Тус байгууламжид гаднаас ямар ч нүүрсхүчлийн агууламжтай өөх, тосны зүйл, эсвэл гадны ямар ч лагийг хүлээж авдаггүй. Мөн салхи ба нарны эрчим хүч ашигладаггүй, лагаа шатаадаггүй бөгөөд дулааны татуурга ажиллуулдаггүй. Тус байгууламжид бохир усны хоолойгоор дамжин орж ирж буй ахуйн хаягдал устай ойролцоо төрлийн бохир усыг цэвэрлэдэг. Гэхдээ бохир усыг маш доогуур хэмжээнд (BOD5 = 2.4/TN= 6.0/TP = 0.2) цэвэрлэхэд шаардагдах хэмжээний эрчим хүчнээс хоёр дахин их эрчим хүчийг үйлдвэрлэж чаддаг. Тэд цахимжуулалт болон “Данфосс” брэндийн хурдны хувьсах хөтлөгчийг ашиглан ийм гайхалтай үр дүнд хүрсэн байна.

Олон улсын усны холбооны 2018 оны төлөв байдлын тайланд тогтвортой хөгжлийн зорилтын 6.2 дахь заалтыг хэрэгжүүлэхдээ цэвэрлэх байгууламжуудын үйл ажиллагааг уламжлалт хэлбэрээр хянах, эсвэл Аархус/Данфосс маягийн стратегийн алийг нь ч ашиглалаа гэхэд хэмнэгдэх эрчим хүчний хэмжээ нь ойролцоогоор 650 ТВт/цаг болно хэмээн дурджээ. Энэ нь Европ тивд байгаа нүүрсээр ажилладаг бүх цахилгаан станцуудын нэг жилд үйлдвэрлэх нийт эрчим хүчний хэмжээтэй тэнцэж буй юм.

Ариун цэврийн байгууламжийг уур амьсгалд хоргүй болгох нь түүнийг эрчим хүч үйлдвэрлэгч болгохоос тусдаа асуудал. Яагаад гэвэл цэвэрлэх байгууламжаас азотын исэл (N2O), метаны хий (CH4) ялгарч байдаг. Эдгээр хий нь дэлхийн дулааралд нүүрсхүчлийн хийнээс 30-300 дахин их сөрөг нөлөө үзүүлэх аюултай. Хүлэмжийн хийн ялгарал, лаг боловсруулах үйл ажиллагааг эс тооцвол Марселисборгийн хаягдал ус цэвэрлэх байгууламж нь уур амьсгалд ямар ч хоргүй болох нь тооцоо судалгаагаар батлагдаад байна. Үүнээс хаягдал ус боловсруулах салбарыг нүүрсгүйжүүлэх боломж байгаа нь харагдаж байна.

Амьдралд биеллээ олсон цахимжуулалт:

Марселисборгийн цэвэрлэх байгууламжийг эрчим хүчний зарцуулалт багатай төхөөрөмжүүдээр тоноглосон бөгөөд тэдгээрээс дурдвал, үйлдвэрлэлд хэрэглэгддэгээс илүү олон тооны онлайн мэдрэгч бүхий сүүлийн үеийн үйлдвэрлэлийг шууд хянах удирдлага, Данфосс брэндийн давтамж хувиргагчийг суурилуулсан байна.

Гол баримтлах зарчмууд нь:

Эрчим хүчний үйлдвэрлэлийг ихэсгэх

Дани Улсын дээр дурдсан болон бусад байгууламжийн туршлагаас үзвэл сүүлийн жилүүдэд хийсэн шинэчлэлээс 70%-ийн эрчим хүчний хэмнэлтийг хийж чадсан бөгөөд энэ нь үйлдвэрлэлийн хяналт/цахимжуулалтыг хөгжүүлсэнтэй холбоотой ажээ.

Цахимжуулалтад хязгаарын тооцоолол бүхий сүүлийн үеийн

хурдны хувьсах хөтлөгчийн

Данфосс брэндийн усанд тусгайлан зориулж бүтээсэн 

хурдны хувьсах хөтлөгч

 нь цахимжуулалтад ихээхэн дэмжлэг болж байна. Хурдны хувьсах хөтлөгчийн хязгаарын тооцооллын технологийг нэгтгэснээр чичиргээ, ачааллыг тодорхойлох дугтуйд суурилсан хоёр хэмжээст зааварчилгааг насос зэрэг тоног төхөөрөмжид өгдөг. Мөн хурдны хувьсах хөтлөгч нь хөдөлгүүрийн эргэлтийг хянаж, автомат урвуу эргэлтийн функцийн тусламжтайгаар татуургын бөглөрлөөс сэргийлдэг.

Ирээдүйд баригдах хаягдал ус цэвэрлэх байгууламжууд хүн төрөлхтний эрүүл мэндэд хор учруулахгүй байх эрхэм зорилгоосоо гадна эрчим хүчний сүлжээнд холбогдон, CO2 буюу хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулах ач холбогдолтой байхаар зохион бүтээгддэг болох нээ.

Энэхүү зорилгыг биелүүлэхэд үйлдвэрлэлийг цахимжуулан, хурдны хувьсах хөтлөгч ашиглах нь өндөр ач холбогдолтой.


The Covid-19 pandemic has created a huge health and economic burden in all countries of the world, starting with the vital water sector, and not even a social sector has been left unaffected by the pandemic. It is too early to fully estimate the impact of the coronavirus pandemic on the water sector, but obvious changes in the demand for water in cities and towns have begun to be observed.
According to the data, the demand for water for drinking and domestic use of the population has increased, and the demand for water for industrial and commercial purposes has decreased. For example, in Portsmouth, England, domestic water demand increased by 15 percent during the curfew, while commercial and industrial water demand decreased by 17 percent. Similarly, in San Francisco, California, demand for drinking and domestic water increased by 10 percent, while demand for other uses decreased by 32 percent.

"According to the figures, the population's demand for drinking and household water has increased, while the demand for industrial and commercial water has decreased."


These changes stem in part from the fact that people spent less time at work, restaurants, and gyms during the pandemic, and more time spent at home, including cooking, washing dishes, showering, and using the bathroom. In addition, with the exception of medical institutions and some food production, many other important sectors of the economy with high water consumption have reduced their operations or even stopped altogether.
The impact of the Covid-19 pandemic on the total demand for water varies from country to country and region depending on the ratio of water consumption for drinking, domestic and commercial purposes by the population of the country, the type and number of industrial sectors and enterprises. is In most areas, including major metropolitan areas such as Boston, Massachusetts, and Austin, Texas, demand for potable, domestic, industrial, and commercial water declined overall, while areas with less industrial and commercial water use experienced slight or very small increases in water demand.


Sudden changes in the level and pattern of water demand due to pandemic curfews and the stagnation of business and enterprises have the following adverse effects on water quality, consumer water bills, income of water service organizations, and the operating conditions of clean and waste water facilities. likely to strike. It includes:
Water Quality: Under normal conditions, a constant flow of water through a disinfected faucet prevents water from becoming contaminated with rust, dissolved minerals, and bacteria. But when a water system is inactive or shut down for weeks or months, disinfectants such as chlorine in the water dissipate. Therefore, the potential risks of mold, dissolved lead and other metals, and disinfection byproducts must be considered before buildings, structures, and water systems are returned to normal operation. Many factory and building owners are not aware of these risks and the measures they should take to prevent them, and there are no national or factory-level official laws or regulations governing how to safely bring buildings back into operation after a long period of downtime.

 Changes in water consumption will certainly affect the amount of consumer bills. However, since the basic price is included in the water bill in any case, the changes depending on the amount of consumption may not be large. For example, even if consumption increases by 10 percent, the bill increase will be less than 10 percent. Of course, for those who have difficulty paying their bills even in normal times, or those who have lost their jobs due to the pandemic, even a small increase will be difficult. For enterprises, the cost will be reduced for a while due to reduced operations and reduced water consumption, but a significant part of this savings will go to the payment of the basic water price, and if the operation is stopped, it will cause more problems.


 During a pandemic, the overall demand for water will decrease, reducing revenues for water utilities. In addition to loss of income, arrears and late payments add to the difficulty. A pandemic survey of U.S. water utilities shows that some organizations are spending more than others, paying key employees overtime and extra pay for hazardous work, providing emergency training, and budgeting extra money for certain supplies. is Moreover, in some states, the temporary ban on disconnecting water from non-paying and delinquent customers is also affecting the revenue of water utilities. In particular, smaller service organizations with less customer capacity to absorb revenue losses are likely to be more severely impacted.

: While changes in overall water demand have been relatively small, changes in water systems have been noteworthy. For the Cape Fear Public Works Authority in North Carolina, water demand for the entire operating area decreased by only 3 percent, but water demand for two subsystems serving the region's densely populated areas increased by 25 and 36 percent, respectively. In addition, when businesses and enterprises open their doors and start taking hygiene and disinfection measures, and as the temperature rises and heats up, water consumption may increase dramatically. Such drastic changes in water use can exacerbate system weaknesses or reveal underlying problems. Managing these issues can be even more challenging as the workplace adapts to the shift to e-working and other changes related to the Covid-19 pandemic. Smaller water supply systems typically have fewer operators and are therefore at greater risk.
Some of these impacts are temporary - only during curfews and business closures. But if the pandemic is not brought under control, unemployment remains high, people continue to work from home, or there are more serious changes in the economy, the consequences are sure to be long-lasting.
There are still many unpredictable factors associated with the pandemic. For example, the scale and duration of a pandemic, the magnitude of impacts on water systems due to current conditions, and the effectiveness of countermeasures to those impacts cannot be predicted. What is clear is that we are facing an increasingly volatile and uncertain future. The future could be anything from the Covid-19 pandemic to droughts and floods caused by climate change. When returning to normal operation a building that has been suspended for a long time due to the pandemic or curfew, taking into account the risk of water quality and safety, and if urgent measures are necessary, in order to provide uninterrupted clean and dirty water services under any circumstances, the financial and financial resources of water service organizations continuous efforts should be made to increase operational stability and adaptability.

ENSURING WATER SAFETY WHEN FACILITIES ARE RETURNED TO NORMAL OPERATION AFTER LONG-TERM STOPPING


- After the long-term shutdown caused by the pandemic curfew, before returning the buildings to normal operation, service workers and managers should preliminarily check the safety of water quality in order to protect the health of the public and ensure that it meets the hygiene standards. Information about the measures taken to ensure water safety should be shared with the people who will work in the building and provide services.
- Before reopening the activities of businesses and enterprises after a long period of suspension, water service organizations should take the initiative to contact private and state organizations and provide them with professional and methodological guidance in the field of water quality and safety. In North America, the American Water Works Association (AWWA), the Canadian Clean Wastewater Association, the CDC, the US EPA, and others have issued guidelines and community-wide recommendations for specific actions.

"Before reopening the activities of businesses and enterprises after a long period of suspension, water service organizations should take the initiative to contact private and public organizations and provide them with professional and methodological guidance in the field of water quality and safety."


- Buildings with private water systems should also take protective measures. Organizations with private water systems, such as some schools, restaurants, churches, and resorts, should contact the center and professional organizations to exchange information.
- It is important for administrative institutions to pay particular attention to and reach out to groups with limited technical knowledge and financial resources. This includes communities with small-scale water systems in rural areas, vulnerable communities, indigenous communities, and other groups that face persistent water supply and water quality issues.


INCREASING THE ADAPTIVE CAPACITY OF WATER SERVICE ORGANIZATIONS


- Water utilities should increase their efforts to develop more sustainable and intelligent adaptation plans for any situation and time. Such plans allow for preparedness for, coping with, and mitigation of a wider range of risks than traditional planning approaches, including catastrophic climate events, health threats such as the Covid-19 pandemic, and the failure of key infrastructure. provided to water service organizations.

"Water utilities need to increase their efforts to develop more sustainable and intelligent adaptation plans for any situation and time."


- Water service organizations and local governments should increase the scope, availability, and speed of use of digital monitoring and operational technologies in the water sector. With the help of such technologies, it is possible to detect hidden problems in advance, to ensure the continuous safety of critical systems even in emergency situations where a limited number of manpower is available and people need to take shelter.
- Water service organizations should actively update their pricing and financial policies. Changing price policies to mitigate the immediate impact of a pandemic may not be the most effective move, but the changes may be useful in the long run to reduce the negative impact and increase the resilience of the economy to future crises. In addition, other strategies such as budget-based or tiered tariff policies, disaster compensation, and cash reserves should also be considered.

"Water service organizations need to actively update their pricing and financial policies."


- Water utilities should investigate coverage for business failure insurance coverage. Commercial-grade insurance products may not fully address the challenges faced by a pandemic, but general terms can be negotiated and negotiated in the event of spillovers or disruptions to future operations.
- Governments and international aid organizations should increase their access to financial aid and assistance. Financial assistance can help sustain much-needed public infrastructure investment and support economic recovery. This type of aid and funding should be allocated primarily to projects and small water supply systems that aim to increase the resilience and resilience of water utilities, and to reach vulnerable communities lacking safe water supply and sanitation.

УСНЫ ЭРЭЛТЭД ГАРЧ БУЙ ӨӨРЧЛӨЛТ

Ковид-19 цар тахал дэлхийн бүхий л улс оронд эрүүл мэнд, эдийн засгийн асар их ачаалал үүсгэж, амин чухал усны салбараас эхлээд цар тахлын нөлөөнд өртөөгүй нийгмийн салбар ч үлдсэнгүй. Коронавируст цар тахлын усны салбарт үзүүлэх нөлөөллийг бүрэн тооцоолоход эрт байгаа ч хот, суурины усны эрэлтэд илэрхий өөрчлөлтүүд ажиглагдаж эхлээд байна.

Тоо баримтуудаас харахад хүн амын унд, ахуйн хэрэглээний усны эрэлт нэмэгдэж, үйлдвэрлэл, арилжааны зориулалттай усны эрэлт буурсан үзүүлэлттэй байна. Жишээ нь, Английн Портсмаутад хөл хорионы хугацаанд унд ахуйн хэрэглээний усны эрэлт 15 хувиар өссөн бол арилжаа, үйлдвэрлэлийн зориулалттай усны эрэлт 17 хувиар буурчээ. Үүнтэй адил Калифорни мужийн Сан Францискод унд, ахуйн хэрэглээний усны эрэлт 10 хувиар өсч, бусад хэрэглээнийх 32 хувиар буурсан байна.

"Тоо баримтуудаас харахад хүн амын унд, ахуйн хэрэглээний усны эрэлт нэмэгдэж, үйлдвэрлэл, арилжааны зориулалттай усны эрэлт буурсан үзүүлэлттэй байна."

Эдгээр өөрчлөлт нь нэг талаараа цар тахлын хугацаанд хүмүүсийн ажлын байр, зоогийн газар, фитнесст өнгөрүүлэх хугацаа багасч, гэртээ байх, тэр дундаа хоол хийх, аяга таваг угаах, шүршүүрт орох, ариун цэврийн өрөө хэрэглэх хугацаа нэмэгдсэн зэргээс үүдэлтэй. Түүнээс гадна эмнэлгийн байгууллагууд, зарим нэг хүнсний үйлдвэрлэлийг эс тооцвол усны хэрэглээ өндөртэй эдийн засгийн бусад олон чухал салбар үйл ажиллагааны цар хүрээгээ хумисан, эсвэл бүр бүрэн зогссонтой холбоотой.

Ковид-19 цар тахлын усны нийт эрэлтэд үзүүлж буй нөлөөлөл нь тухай тухайн газар орны хүн амын унд, ахуйн болон үйлдвэрлэл арилжааны зориулалттай усны хэрэглээний харьцаа, үйл ажиллагаа эрхэлж буй үйлдвэрлэлийн салбар, аж ахуйн нэгжийн төрөл, тооноос шалтгаалаад улс орон, бүс нутагт бүрт ялгаатай байна. Ихэнх газарт, тэр дунд Массачусетсын Бостон, Техасын Остин зэрэг томоохон метрополис хотуудад унд, ахуйн болоод үйлдвэрлэл, арилжааны усны эрэлт нь нийтдээ буурсан үзүүлэлттэй байгаа бол үйлдвэрлэл, арилжааны усны хэрэглээ багатай газруудад усны эрэлт бага зэрэг өссөн, эсвэл маш бага хэмжээгээр буурсан байгаа юм.

ЭРЭЛТЭД ГАРЧ БУЙ ӨӨРЧЛӨЛТИЙН ҮЗҮҮЛЖ БУЙ НӨЛӨӨЛЛҮҮД

Цар тахлын хөл хорио, бизнес, аж ахуйн нэгжүүдийн үйл ажиллагааны зогсонги байдлаас улбаалан усны эрэлтийн төвшин, хэв маягт гарч буй гэнэтийн өөрчлөлтүүд усны чанар, хэрэглэгчийн усны төлбөр, усны үйлчилгээний байгууллагуудын орлого, цэвэр болон хаягдал усны байгууламжийн үйл ажиллагааны нөхцөлд дараах байдлаар сөрөг нөлөө, цохилт үзүүлэх магадлалтай байна. Үүнд:

 Хэвийн нөхцөлд халдваргүйжүүлсэн цоргоор урсч буй усны тогтмол урсгал нь усыг зэв, ууссан минерал, нянгаар бохирдохоос сэргийлдэг. Харин усны систем хэдэн долоо хоног, эсвэл хэдэн сараар идэвхгүй байх, эсвэл зогсох үед усан дахь хлор зэрэг халдваргүйжүүлэгчид нь сарниж үгүй болдог. Тиймээс барилга, байгууламж, усны системийг хэвийн ажиллагаанд эргүүлэн оруулахын өмнө хөгц, ууссан хар тугалга болон бусад металл, халдваргүйжүүлэлтийн дайвар бодисуудын учруулж болзошгүй эрсдэлийг анхаарч үзэх ёстой. Олон үйлдвэр, барилга байгууламжийн эзэмшигч, өмчлөгчид эдгээр эрсдэлийг, мөн эрсдэлээс сэргийлэхийн тулд арга хэмжээ авах ёстой мэддэггүйн дээр урт хугацааны зогсолтын дараа барилга байгууламжийг хэрхэн аюулгүйгээр эргүүлэн ажиллагаанд оруулах асуудлыг зохицуулах үндэсний, эсвэл үйлдвэрийн төвшний албан ёсны хууль, эрхзүйн зохицуулалт ч байхгүй байна. 

Хэрэглэгчийн усны төлбөр:

 Усны хэрэглээнд гарч буй өөрчлөлт хэрэглэгчийн төлбөрийн хэмжээнд мэдээж нөлөөлнө. Гэхдээ усны төлбөрт суурь үнэ ямар ч тохиолдолд багтдаг тул хэрэглээний хэмжээнээс хамаарч гарах өөрчлөлт тийм ч их биш байх талтай. Жишээ нь, хэрэглээ 10 хувиар нэмэгдсэн ч төлбөрийн нэмэгдэл 10 хувиас багаар тооцогдоно. Мэдээж жирийн үед ч төлбөрөө төлөхөд хүндрэлтэй байдаг, эсвэл тахлаас үүдэн ажлын байраа алдсан хүмүүсийн хувьд бага ч гэсэн нэмэгдэл хүндээр тусна. Аж ахуйн нэгжүүдийн хувьд үйл ажиллагаа нь хумигдаж, усны хэрэглээ буурснаар зардал нь хэсэг хугацаанд багасах боловч энэ хэмнэлтээс багагүй хэсэг нь усны суурь үнийн төлбөрт явчихна, үйл ажиллагаа нь зогссон бол үүнээс илүү асуудал дагуулна.

Усны үйлчилгээний байгууллагуудын орлого:

 Цар тахлын үед усны нийт эрэлт буурснаар усны үйлчилгээний байгууллагуудын орлого буурна. Орлогын алдагдлаас гадна төлбөрийн үлдэгдэл, хоцрогдол нь хүндрэлийг нэмэгдүүлнэ. АНУ-ын усны үйлчилгээний байгууллагуудын дунд хийсэн цар тахлын үеийн судалгаагаар зарим байгууллага гол үүрэгтэй ажилтнууддаа илүү цагийн болон аюултай нөхцөлд ажиллаж буйн нэмэлт цалин олгох, онцгой нөхцөл байдалд ажиллах сургалт явуулах, болон зарим тодорхой хангамжуудад нэмэлт мөнгө төсөвлөх зэргээр бусад үеэс илүү зардал гаргаж байгааг харуулж байна. Түүгээр ч зогсохгүй зарим мужид төлбөрөө төлөөгүй болон хоцроосон хэрэглэгчдийн усыг таслахыг түр хугацаагаар хориглосон нь усны үйлчилгээний байгууллагуудын орлого буурахад мөн нөлөөлж байна. Ялангуяа орлогын алдагдлыг шингээж сааруулах үйлчлүүлэгчдийн багтаамж багатай жижиг үйлчилгээний байгууллагуудад нөлөөлөл илүү хүндээр тусах өндөр магадлалтай байна.

Цэвэр ба бохир усны системийн үйл ажиллагаа:

 Усны нийт эрэлтэд гарсан өөрчлөлт ялимгүй бага байлаа ч усны системд гарсан өөрчлөлтүүд анхаарал татахуйц байна. Хойд Каролина дахь “Кэйп Фийр” нийтийн аж ахуйн удирдах газрын хувьд, үйл ажиллагаа явуулдаг нийт бүсийн усны эрэлт ердөө гурван хувь буурсан боловч тус бүсийн хүн ам шигүү суурьшсан хэсгүүдэд үйлчилгээ үзүүлж буй хоёр дэд системийн усны эрэлт 25 ба 36 хувиар тус тус өссөн байна. Түүнчлэн бизнес, аж ахуйн нэгжүүд нь үүд хаалгаа нээж, эрүүл ахуй, ариутгалын арга хэмжээ авч эхлэхэд, мөн агаарын температур нэмэгдэж, халахын хэрээр усны хэрэглээ эрс нэмэгдэж болзошгүй. Усны хэрэглээний ийм огцом өөрчлөлтүүд системийн сул талыг улам дордуулах, эсвэл далд үүсч байсан асуудлуудыг илрүүлэх талтай. Ажлын байран дээр цөөн тооны ажилтантай, цахимаар ажиллах горимд шилжсэн болон Ковид-19 цар тахалтай холбоотой бусад өөрчлөлтүүдэд дасан зохицож буй энэ үед эдгээр асуудлыг зохицуулах нь бүр ч амаргүй байж болох. Жижиг ус хангамжийн системүүдийн хувьд угаас цөөн оператортай ажилладаг тул илүү хүнд тусах эрсдэлтэй.

Эдгээр нөлөөллийн зарим нь түр зуурынх буюу хөл хорио тогтоосон, аж ахуйн нэгжүүдийг хаасан үед л хамаатай. Гэвч цар тахлын тархалтыг хяналтад авч чадахгүй, ажилгүйдлийн төвшин өндөр хэвээр, хүмүүс гэрээсээ ажилласаар, эсвэл эдийн засагт илүү ноцтой өөрчлөлт гарах тохиолдолд үр дагавар нь урт хугацаанд үргэлжлэх нь дамжиггүй.

Цар тахалтай холбоотой таамаглах боломжгүй олон хүчин зүйл одоо ч байсаар. Жишээлбэл, цар тахлын цар хүрээ, үргэлжлэх хугацаа, өнөөгийн нөхцөл байдлаас үүдэн усны системүүдэд гарах нөлөөллийн хэмжээ, эдгээр нөлөөллийн эсрэг авч буй арга хэмжээний үр нөлөөг таамаглахын аргагүй. Юу ойлгомжтой байна вэ гэвэл бид илүү хурдан хувьсах, тодорхойгүй ирээдүйтэй нүүр тулаад байна. Ирээдүйд Ковид-19 цар тахлаас эхлээд уур амьсгалын өөрчлөлтөөс үүдсэн ган гачиг, үер усны аюул гээд юу ч тулгарч болзошгүй. Цар тахал, хөл хориотой холбоотойгоор үйл ажиллагаа нь урт хугацаанд зогсонги байсан ямар нэг барилга байгууламжийг хэвийн ажиллагаанд эргүүлэн оруулахдаа усны чанар аюулгүй байдлын эрсдэлийг тооцож, шуурхай арга хэмжээ шаардлагатай бол, ямар ч нөхцөлд цэвэр, бохир усны үйлчилгээг тасалдалгүй явуулахын тулд усны үйлчилгээний байгууллагуудын санхүүгийн болон үйл ажиллагааны тогтвортой байдал, дасан зохицох чадварыг нэмэгдүүлэхэд байнгын хүчин чармайлт гаргах хэрэгтэй.

УРТ ХУГАЦААНЫ ЗОГСОЛТЫН ДАРАА БАРИЛГА БАЙГУУЛАМЖИЙГ ХЭВИЙН АЖИЛЛАГААНД ЭРГҮҮЛЭН ОРУУЛАХАД УСНЫ АЮУЛГҮЙ БАЙДЛЫГ ХАНГАХ НЬ

- Цар тахлын хөл хорионоос үүдсэн урт хугацааны зогсолтын дараа барилга байгууламжийг хэвийн ажиллагаанд эргүүлэн оруулахын өмнө үйлчилгээ хариуцсан ажилчид болон менежерүүд олон нийтийн эрүүл мэндийг хамгаалах үүднээс урьдчилсан байдлаар усны чанарын аюулгүй байдлыг шалган нягталж, эрүүл ахуйн стандартад нийцсэн чанарыг хангах хэрэгтэй. Усны аюулгүй байдлыг хангахын тулд авсан арга хэмжээнийхээ талаар мэдээллийг тухайн барилга байгууламжид ажиллах, ажил үйлчилгээ явуулах хүмүүстэй хуваалцах хэрэгтэй.

- Урт хугацааны зогсолтын дараа бизнес, аж ахуйн нэгжүүдийн үйл ажиллагааг нээхийн өмнө усны үйлчилгээний байгууллагууд санаачилга гарган хувийн болон улсын байгууллагуудтай холбогдож, усны чанар, аюулгүй байдлын чиглэлээр мэргэжил, арга зүйн заавар зөвлөгөөгөөр хангах нь зүйтэй. Хойд Америкт, Америкийн Усны Ажлын Холбоо (AWWA), Канадын цэвэр бохир усны холбоо, CDC, АНУ-ын EPA болон бусад байгууллагууд тодорхой арга хэмжээнүүдийн заавар, олон нийтийг хамарсан зөвлөмжүүд гаргасан байдаг.

"Урт хугацааны зогсолтын дараа бизнес, аж ахуйн нэгжүүдийн үйл ажиллагааг нээхийн өмнө усны үйлчилгээний байгууллагууд санаачилга гарган хувийн болон улсын байгууллагуудтай холбогдож, усны чанар, аюулгүй байдлын чиглэлээр мэргэжил, арга зүйн заавар зөвлөгөөгөөр хангах нь зүйтэй."

- Хувийн усны системтэй барилга байгууламжууд мөн хамгаалалтын арга хэмжээг авах хэрэгтэй. Зарим сургууль, зоогийн газар, сүм хийд, амралт сувиллын газрууд зэрэг хувийн усны системтэй байгууллагууд төв болон мэргэжлийн байгууллагуудтай холбоо барьж, мэдээ мэдээлэл солилцоорой.

- Засаг захиргааны байгууллагууд техникийн мэдлэг, санхүүгийн эх үүсвэрийн боломжоор хязгаарлагдмал бүлгүүдэд онцгойлон анхаарч, хүрч ажиллах нь чухал. Үүнд хөдөө орон нутаг дахь бага оврын усны системүүдтэй иргэд, эмзэг бүлгийн иргэд, уугуул иргэд, бусад усан хангамж, усны чанарын байнгын асуудалтай тулгардаг бүлгүүд багтана.

УСНЫ ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ БАЙГУУЛЛАГУУДЫН ДАСАН ЗОХИЦОХ ЧАДВАРЫГ НЭМЭГДҮҮЛЭХ НЬ

- Усны үйлчилгээний байгууллагууд ямар ч нөхцөл байдал, цаг үед илүү тогтвортой, ухаалгаар дасан зохицох төлөвлөгөөнүүд боловсруулах тал дээр хүчин чармайлтаа нэмэгдүүлэх хэрэгтэй. Ийм төлөвлөгөө нь уламжлалт төлөвлөлтийн арга барилаас илүү өргөн хүрээний эрсдэл, тэр дундаа цаг уурын гамшигт нөхцөл байдал, Ковид-19 цар тахал зэрэг эрүүл мэндийн холбогдолтой аюул занал, гол дэд бүтцийн үйл ажиллагааны доголдол зэрэг эрсдэлд бэлэн байх, даван туулах, сөрөг нөлөөллийг бууруулах боломжийг усны үйлчилгээний байгууллагуудад олгодог.

"Усны үйлчилгээний байгууллагууд ямар ч нөхцөл байдал, цаг үед илүү тогтвортой, ухаалгаар дасан зохицох төлөвлөгөөнүүд боловсруулах тал дээр хүчин чармайлтаа нэмэгдүүлэх хэрэгтэй."

- Усны үйлчилгээний байгууллагууд болон тухайн хот, суурины захиргаа нь усны салбар дахь дижитал мониторинг болон үйл ажиллагааны технологиудын хэрэглээний цар хүрээ, хүртээмж, хурдыг нэмэгдүүлэх хэрэгтэй. Ийм технологиудын тусламжтайгаар далд үүсч буй асуудлыг урьдчилан илрүүлж мэдэх, цөөн тооны ажиллах хүчний боломжтой, иргэд хоргодох байранд орох шаардлагатай онц байдал үүссэн нөхцөлд хүртэл гол чухал системүүдийн аюулгүй ажиллагааг тасралтгүй хангах боломжтой.

- Усны үйлчилгээний байгууллагууд үнэ тарифын болон санхүүгийн бодлогоо идэвхтэй шинэчилж байх хэрэгтэй. Цар тахлын үед шууд нөлөөллийг бууруулах зорилгоор үнийн бодлогыг өөрчлөх нь тийм үр дүнтэй алхам биш байж болох ч өөрчлөлтүүд хийх нь урт хугацаандаа эдийн засаг сөрөг нөлөөллийг бууруулах, ирээдүйд нүүрлэх хямралд дасан зохицох чадварыг нэмэгдүүлэхэд хэрэгтэй байж болох юм. Түүнээс гадна төсөвт суурилсан, эсвэл шаталсан тарифын бодлого, гамшгийн нөхөн олговор, бэлэн мөнгөний нөөц зэрэг бусад стратегийг мөн тооцож үзэх хэрэгтэй.

"Усны үйлчилгээний байгууллагууд үнэ тарифын болон санхүүгийн бодлогоо идэвхтэй шинэчилж байх хэрэгтэй."

- Усны үйлчилгээний байгууллагууд бизнесийн доголдлоос хамгаалах даатгалын үйлчилгээнд хамрагдах талаар судлах хэрэгтэй. Арилжааны чанартай даатгалын бүтээгдэхүүнүүд тахлын улмаас тулгарсан бэрхшээлийг гүйцэд шийдвэрлэхгүй байж болох ч цаашдын үйл ажиллагаанд дам нөлөөлөл, тасалдал үүссэн тохиолдолд ерөнхий нөхцөлүүдийг хэлэлцэж тохиролцох боломжтой.

- Засгийн газрууд болон олон улсын тусламжийн байгууллагууд санхүүгийн тусламж, тусламжийн хүртээмжээ нэмэгдүүлэх ёстой. Санхүүгийн туслалцаа нь нэн-хэрэгцээтэй нийтийн аж ахуйн дэд бүтцийн хөрөнгө оруулалтыг хэвийн хадгалж, эдийн засгийн сэргэлтийг дэмжих ач тустай. Энэ төрлийн тусламж, санхүүжилтүүдийг юун түрүүнд усны үйлчилгээний байгууллагуудын тогтвортой байдал, дасан зохицох чадварыг нэмэгдүүлэх зорилготой, мөн аюулгүй ус хангамж, ариун цэврийн байгууламжийн дутагдалтай эмзэг бүлгүүдэд хүрч үйлчлэх зорилготой төслүүд болон ус хангамжийн үйлчилгээний жижиг системүүдэд хуваарилах хэрэгтэй.

Good water quality is essential for human health, social and economic development, and ecosystem stability. However, as the population grows and the environment deteriorates, the problem of providing everyone with sufficient and safe water resources becomes more and more difficult. A big part of the solution is to reduce our pollution and improve our associated waste water management.
As economies become increasingly interdependent, and with them sustainable, there is a demand to evaluate the potential uses of wastewater instead of simply throwing it away. In addition to being a secondary consumption option, wastewater can, if properly managed, contribute significantly to ecosystem protection and be a source of materials that can be reused for energy, nutrients, and other purposes.


From the extraction of fresh water, to its pre-treatment, distribution, use, collection, recycling of waste water, or release to the environment, until it is ready to start another cycle of the water cycle, all stages should be organized under high control. Due to population growth, rapid urbanization and economic development, the amount of wastewater and wastewater pollution is increasing worldwide.
Waste water from Karial slum in Dhaka, Bangladesh. Photo by Kibae Park / Sipa Press
Safe and adequate water resources are inextricably linked to wastewater management. The daily increase in household sewage, agricultural and industrial waste water is increasingly contaminating water sources worldwide and degrading water quality. 80% of wastewater generated worldwide is released into the ecosystem without treatment, recycling, or reuse. As a result, approximately 1.8 billion people rely on sewage-contaminated drinking water sources, putting them at risk of cholera, dysentery, typhoid, and polio. Our inadvertent waste water has enormous potential to meet the growing water needs of rapidly expanding cities, boost energy production and industrial development, and support sustainable agriculture.


In developing countries, low-income areas of cities and towns discharge much of their wastewater untreated or inadequately into the nearest surface water or into non-purpose drains. In addition, in addition to domestic sewage and human biological waste, hospitals and industries in urban areas dump large quantities of toxic chemicals and medical waste into the sewerage system.
Even in cities that collect and treat wastewater, the level and quality of wastewater treatment varies depending on the system used. Water used for irrigating green spaces and cleaning streets does not need to be treated to meet drinking water standards. Treating wastewater to appropriate standards for reuse increases the potential for cost recovery.
The increasing demand for water in urban areas is increasingly demanding new approaches in wastewater collection methods and management levels. Perhaps recycling wastewater can also help solve other challenges, such as food production and industrial development.


In recent years, in order to protect the environment and society's demands, there has been an active movement among factories and enterprises to reduce their waste water and pre-treat it before discharging it. Considering waste water as a potential resource and reusing it after proper treatment has proven to be economically and financially beneficial.
Wastewater can be used within the scope of business operations or between several enterprises by creating a "mutually beneficial industrial relationship". Industrial water consumption alone accounts for 22 percent of global water consumption. In 2009, industrial water consumption in Europe and North America was 50% of total consumption, while in developing countries it was 4-12%. In rapidly industrializing countries, this rate is likely to increase fivefold in the next ten to twenty years. Therefore, there is an opportunity to use waste water domestically and locally as an incentive even for the sole purpose of saving costs.
Enterprises can directly use some of the less polluted waste water internally for appropriate purposes. For example, process wastewater can be used for cooling and heating, or rainwater can be used through roof gutters and concrete aprons for bathrooms, irrigation, and vehicle washing.


In recent years, the use of chemical fertilizers and pesticides has increased in industrial and small-scale farming operations to increase yields and meet demand, and as a result, the agricultural sector has become one of the major sources of environmental pollution.
Farmers are becoming increasingly interested in non-conventional water resources, or wastewater, either due to the high nutrient content or the limited availability of fresh water.
In some developing countries, the use of untreated or insufficiently treated wastewater for agriculture has caused many problems, contaminating groundwater and surface water. By improving the management of waste water in agriculture and reducing the risk of disease, it also has positive consequences for the health of workers.
If waste water can be used properly, it is a valuable source of water and nutrition, and it is highly important to contribute to the improvement of water and food security and the livelihood of the population.

Усны чанар сайн байх нь хүний эрүүл мэнд, нийгэм, эдийн засгийн хөгжил, экосистемийн тогтвортой байдалд нэн чухал. Гэвч хүн амын тоо өсч, байгаль орчин доройтохын хэрээр хүн бүрийг хүрэлцээтэй, аюулгүй усны нөөцөөр хангах асуудал улам бэрхшээлтэй болсоор. Шийдлийн томоохон хэсэг нь бохирдлын хэмжээгээ бууруулж, хаягдал усны холбогдох зохицуулалтаа сайжруулахад оршино.

Эдийн засаг улам бүр харилцан хамааралтай, түүнийг дагаад тогтвортой болохын хэрээр хаягдал усыг үл тоомсорлон хаяхын оронд боломжит хэрэглээг нь үнэлэхийг шаардаж байна. Хаягдал ус нь хэрэглээний хоёрдогч хувилбар болохоос гадна, зөв зохицуулалт хийж чадвал экосистемийг хамгаалахад чухал хувь нэмэр оруулж, эрчим хүч, шим тэжээл, өөр бусад зорилгоор эргүүлэн ашиглаж болохуйц материалын эх сурвалж болох боломжтой.

Цэвэр усны олборлолтоос эхлээд, урьдчилан цэвэрлэх, түгээх, ашиглах, цуглуулах, хаягдал усаа дахин боловсруулж ашиглах, эсвэл байгаль орчинд нийлүүлж, усны эргэлтийн бас нэгэн циклийг дахин эхлүүлэхэд бэлэн болох хүртэлх бүхий л үе шатыг өндөр хяналтад зохион байгуулах хэрэгтэй. Хүн амын өсөлт, хурдацтай хотжилт болон эдийн засгийн хөгжлөөс улбаалан хаягдал ус, хаягдал усны бохирдлын хэмжээ дэлхий даяар нэмэгдэж байна.

Бангладешийн Дакка хот дахь Кариалын ядуусын хорооллын хаягдал ус. Гэрэл зураг Kibae Park / Sipa Press

Аюулгүй, хүрэлцээтэй усны нөөц нь хаягдал усны зохицуулалттай салшгүй холбоотой. Өдрөөс өдөрт нэмэгдэж буй ахуйн бохир ус, хөдөө аж ахуй, үйлдвэрлэлийн хаягдал устай нийлснээр дэлхийн хэмжээнд усны эх үүсвэрүүдийг улам бүр бохирдуулж, усны чанарыг муутгасаар. Дэлхий даяар ялгаруулж буй хаягдал усны 80 хувийг цэвэрлэж дахин боловсруулахгүй, эргүүлэн ашиглахгүйгээр экосистемд нийлүүлж байна. Үүнээс үүдэн ойролцоогоор 1.8 тэрбум хүн ялгадастай бохир ундны усны эх үүсвэрээс хэрэгцээгээ хангаж, энэ нь улмаар холер, цусан суулгалт, хижиг, полиомиелит өвчний эрсдэл үүсгэж байна. Бидний анзааргагүйгээр урсгаад хаяж буй хаягдал усаар хурдацтай тэлж буй хотуудын өсөн нэмэгдэж буй усны хэрэгцээг хангах, эрчим хүчний үйлдвэрлэл, аж үйлдвэрийн хөгжлийг нэмэгдүүлэх, тогтвортой хөдөө аж ахуйг дэмжих асар их боломжтой.

Хөгжиж буй орнуудад хот, суурин газруудын орлого багатай хэсгүүд хаягдал бохир усныхаа ихэнхийг цэвэрлэлгүйгээр, эсвэл дутуу цэвэрлээд хамгийн ойр гадаргын ус, эсвэл зориулалтын бус суваг шуудуу руу урсгадаг. Түүнээс гадна ахуйн бохир ус, хүний биологийн ялгадсаас гадна хот суурин газрын эмнэлэг, үйлдвэр аж ахуйн газрууд химийн их хэмжээний хортой бодис болон эмнэлгийн хог хаягдлыг ариутгах татуургын системд ихээр хаядаг.

Хаягдал усаа цуглуулж, цэвэршүүлдэг хотуудад хүртэл ашиглаж байгаа системээсээ хамаараад хаягдал усны цэвэрлэгээний түвшин, чанар харилцан адилгүй. Ногоон байгууламж услах, гудамж талбай цэвэрлэхэд ашигладаг усыг ундны усны стандартад нийцүүлэн цэвэрлэх шаардлагагүй. Хаягдал усыг дахин хэрэглэх зориулалтад нь нийцүүлэн тохирсон стандартаар цэвэршүүлэх нь зардал нөхөх боломжийг нэмэгдүүлдэг.

Хот газрын өсөн нэмэгдэж буй усны эрэлт хаягдал усыг цуглуулах аргачлал болон менежментийн төвшин дэх шинэ хандлагыг улам бүр шаардсаар байна. Магадгүй хаягдал усыг дахин боловсруулж ашигласнаар хүнсний үйлдвэрлэл, аж үйлдвэрийн салбарын хөгжил зэрэг өөр бусад сорилтуудыг шийдвэрлэхэд ч тустай байж мэднэ.

ХАЯГДАЛ УС БА АЖ ҮЙЛДВЭР

Сүүлийн жилүүдэд нийгмийн шаардлагаар болон байгаль орчныг хамгаалах үүднээс үйлдвэр, аж ахуйн нэгжүүдийн дунд хаягдал усаа багасгах, гадагшлуулахаасаа өмнө урьдчилан цэвэрлэх хөдөлгөөн идэвхтэй өрнөж байна. Хаягдал усыг боломжит нөөц хэмээн үзэж, зохих боловсруулалтын дараа дахин ашиглах нь эдийн засаг санхүүгийн үр өгөөжтэйг баталсаар.

Хаягдал усыг бизнесийн үйл ажиллагааныхаа дотоод хүрээнд, эсвэл хэд хэдэн аж ахуйн нэгжүүд дундаа “үйлдвэрлэлийн харилцан ашигтай харилцаа” үүсгэн ашиглаж болно. Дэлхийн усны хэрэглээний 22 хувийг аж үйлдвэрийн усны хэрэглээ дангаараа эзэлдэг. 2009 онд Европ, Хойд Америк дахь аж үйлдвэрийн усны хэрэглээ нийт хэрэглээний 50% байсан бол, хөгжиж буй орнуудынх 4-12% байжээ. Аж үйлдвэр эрчимтэй хөгжиж буй орнуудад энэ хувь хэмжээ ойрын арваас хорин жилд тав дахин нэмэгдэх магадлалтай. Тиймээс дан ганц зардал хэмнэх зорилгыг ч хөшүүрэг болгон хаягдал усыг дотооддоо болон орон нутагт ашиглах боломж байна.

Аж ахуйн нэгжүүд хаягдал усны бохирдол багатай зарим хэсгийг тохирсон зориулалтаар шууд дотооддоо ашиглах боломжтой. Жишээлбэл, технологийн хаягдал усыг хөргөлт, халаалтад ашиглах, эсвэл борооны усыг дээврийн ус цуглуулах хоолой, бетонон хормогчоор дамжуулан угаалгын өрөөнд, услагаа, тээврийн хэрэгсэл угаах зэрэгт хэрэглэж болно.

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН САЛБАР ДАХЬ ХАЯГДАЛ УС

Сүүлийн жилүүдэд үйлдвэрлэлийн болон жижиг хэмжээний газар тариалангийн үйл ажиллагаанд ургацын хэмжээг нэмэгдүүлж, эрэлтийг хангахын тулд химийн бордоо, пестицид хэрэглэх нь ихэссэн ба үүнээс үүдэн газар тариалангийн салбар нь байгаль орчныг бохирдуулагч нэг томоохон эх үүсвэр болоод байгаа.

Тариаланчид уламжлалт бус усны нөөц буюу хаягдал усыг нэг бол шим тэжээлийн өндөр агууламж, эсвэл цэвэр усны хязгаарлагдмал нөөцөөс шалтгаалан ихээр сонирхох болж.

Хөгжиж буй зарим улс оронд цэвэрлээгүй, эсвэл дутуу цэвэрлэсэн хаягдал усыг газар тариаланд хэрэглэснээр газрын доорх болон гадаргын усыг бохирдуулж, олон асуудал дагуулж байна. Газар тариалан дахь хаягдал усны менежментийг сайжруулж, өвчин үүсгэх эрсдэлийг бууруулснаар ажилчдын эрүүл мэндийг ч хамгаалах эерэг үр дагавартай.

Хаягдал усыг зөв зохистой хэрэглэж чадвал ус болон тэжээлийн үнэ цэнэтэй эх үүсвэр бөгөөд ус болон хүнсний аюулгүй байдал, хүн амын амжиргааг сайжруулахад хувь нэмэр оруулах өндөр ач холбогдолтой.